
مجله تصویری”ره پیش”فصل اول خود را در شبکه قزوین آغاز کرد
- ۱۱ شهریور ۱۴۰۴
«رهپیش» فصل اول خود را روی آنتن قزوین آغاز کرد
قسمت اول مجله تصویری «رهپیش» با محوریت بازخوانی جنگ دوازدهروزه ایران و رژیم صهیونیستی از منظر هنر و هنرمندان از شبکه استانی قزوین پخش شد؛ مشروح قسمت اول این مجله در گزارش زیر درج شده است.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان قزوین، مجله تصویری «رهپیش» با محوریت بازخوانی جنگ دوازدهروزه ایران و رژیم صهیونیستی از منظر هنر و هنرمندان، از روز گذشته ۸ شهریور ۱۴۰۴ راس ساعت ۱۸ از شبکه استانی قزوین پخش در حال پخش است.
«رهپیش» در ۵ قسمت تهیه و تولید شده است و پخش آن تا روز چهارشنبه ۱۲ شهریور ادامه دارد.
بازپخش این برنامه نیز همان شب پس از خبر ساعت ۲۳ و روز بعد ساعت ۱۳ از صدا و سیمای مرکز قزوین روی آنتن میرود.
این مجموعه محصول همکاری حوزه هنری انقلاب اسلامی استان قزوین و صدا و سیمای مرکز قزوین است، در فصل نخست خود به روایتگری هنرمندان و صاحبنظران درباره جنگ دوازدهروزه میپردازد.
«رهپیش» با اجرای مهدی مددخانی و امیر کمالی الموتی میزبان جمعی از پیشکسوتان و کارشناسان عرصه هنر است.
ساختار برنامه در سه بخش اصلی از حنله روایت جنگ شامل بازگویی خاطرات و تجربههای زیسته هنرمندان در روزهای جنگ، حماسه و جنگ شامل بررسی نقشآفرینی و مقاومت مردم در این مقطع و هنر و جنگ شامل معرفی و تحلیل آثار هنری خلقشده در بستر جنگ تولید شده است.
در قسمت اول از فصل اول مجله «رهپیش» میزبان جواد اشرفیان در بخش روایت جنگ و امیرکمالی الموتی کارشناس بحث حماسه و جنگ و مرتضی سازنده در بخش هنر و جنگ بودیم.
موشنگرافیک ابزاری مؤثر برای روشنکردن ذهن مخاطب در جنگ

در ابتدا جواد اشرفیان کارگردان هنری و موشن دیزاینر اظهار کرد: در جنگی که اتفاق افتاد، حقیقتا حیطه کاری ما به گونهای است که نمیتوان به سرعت واکنش نشان داد، چرا که این حوزه میانرشتهای در رشتههایی چون هنر، طراحی گرافیک، فیلمسازی و انیمیشن است. در واقع، کارها بیشتر بهصورت تیمی انجام میگیرد و کمتر میتوان بهصورت انفرادی چنین تولیداتی را ارائه کرد؛ بنابراین، زمان زیادی نیاز دارد و آنگونه نیست که به سرعت بتوان اثر خوبی تولید کرد.
وی افزود: در خود جنگ نیز اتفاقی که برای ما رخ داد این بود که مدام فکر میکردیم چه کاری از دستمان برمیآید، اما بیشتر به کارهای بلندمدت فکر میکردیم که زمان بیشتری برای تولید نیاز دارد.
وی بیان کرد: در بحث موشندیزاینر و موشنگرافیک، کار به این صورت است که اگر بخواهیم واقعیتها را با نگاهی نو مورد توجه قرار دهیم، این حوزه بسیار مناسبی برای کار است. معمولا در بحران و جنگ، مسائل پیچیده و ذهن مردم ملتهب میشود که در این شرایط، مفاهیم و اطلاعاتی که میتواند امید ببخشد و تحلیل درستی از جنگ ارائه دهد به وسیله موشنگرافیک منتقل میشود و ذهن مخاطب را روشن میکند؛ ذهن تاریک مخاطبی که در جنگ نمیداند اطرافش چه میگذرد، میتواند با این ابزار روشن شود و آرامش بیشتری بیابد.
اشرفیان اظهار کرد: در حوزه موشنگرافیک هر موضوعی میتواند جای گیرد، اما داستان جنگ متفاوت است. در کشورهای مختلف وقتی به جنگ پرداخته میشود، معمولا جنگ بهعنوان امری بد، خطرناک و پر از التهاب و ترس معرفی میشود، اما نگاه ما ایرانیها و مسلمانان متفاوت است.
وی افزود: همین نگاه را میتوان در موشندیزاینر وارد کرد. نگاه قرآن، برای مثال، متفاوت است؛ در برخی موارد توصیه به جهاد میشود و جهاد را لازمه رستگاری و سعادت میدانیم که این نگاه میتواند در طراحیهای گرافیک موشن وارد شود و به نوجوانان افق دید بهتری بدهد.
وی بیان کرد: در زمان دهه ۶۰ و در جنگ، رسانه محدود به تلویزیون و رادیو بود و فراتر از این نبود، نمونه بارز آن روایت فتح بود که با تصویر رئال و دستنخورده ارائه میشد که امروز همان محتوا میتواند با امکانات موجود ارتقا یابد، چرا که رسانه تغییر کرده و پلتفرمهای در دسترس مردم گسترش یافته است. اکنون هر فردی میتواند با یک موبایل کوچک تولید محتوا کند. بنابراین اگر موشنگرافیکها درست در جای خود قرار گیرند، میتوانند تأثیر بسزایی بگذارند.
وی افزود: رسانه در جنگ نقش اصلی دارد و میتواند حتی سرنوشت جنگ را تغییر دهد.
اشرفیان اظهار کرد: وقتی میخواهیم اثری تولید کنیم، حتی اگر کوتاه باشد، مرحله نخست ایدهپردازی است؛ این مرحله میتواند فردی یا گروهی باشد، چرا که نیاز به اندیشه دارد. جنگ متفاوت است و به همین دلیل است که نام دفاع مقدس برای آن بهکار میرود.
وی بیان کرد: در این مسیر، پارامترهایی چون شهادت، ایثارگری و کشتهشدن در راه خدا باید مورد توجه قرار گیرد چراکه تصویر خام برای این مفاهیم کافی نباشد و باید در اینباره ایدهپردازی شود.
اشرفیان خاطرنشان کرد: ما بهویژه کسانی که در عرصه هنر فعالیت میکنند، باید نخستین گام را با خودسازی آغاز کنیم، چرا که قرار است روایتگر باشیم.
وی افزود: بسیار مهم است که قرآن و انقلاب اسلامی را بشناسیم و از دل آنها اثر هنری خلق کنیم. هر هنرمندی که دل در گرو اسلام دارد، ابتدا باید به خودسازی بپردازد و سپس به آموزش تکنیکهای هنری و مسائل دیگر روی آورد.
روایت دردناک کشتار کودکان در جنگ؛ هنرمندان باید صدای کودکان باشند

در ادامه این برنامه امیر کمالی الموتی اظهار کرد: در ۱۲ روز جنگ و روزهای پیشین آن در غزه، حماسههای بسیاری خلق شد، از ۷ اکتبر به بعد، ۱۶ هزار و ۲۰۰ کودک در غزه شهید شدند که از این تعداد، ۹۰۸ کودک زیر یک سال و ۳۱۱ نوزاد در بدو تولد جان باختند؛ به طور میانگین، هر ۴۰ دقیقه یک کودک از دنیا رفته است.
وی بیان کرد: در ایران عزیز ما نیز در جنگ ۱۲ روزه، از میان ۹۳۵ شهید، ۳۸ کودک و ۱۰۲ زن حضور داشتند که برخی از آنان باردار بودند؛ یعنی کودکانی داشتیم که در چندماهگی جان خود را از دست دادند. بسیار تلخ و دردناک است که برای انسانها با ریاضی و آمار سخن بگوییم و این اعداد فاجعهبار را بشماریم. این تعداد کودک کشتهشده در جنگهای بوسنی و ویتنام بیسابقه و تلخ است.
کمالی الموتی اظهار کرد: در ایام جنگ، یکی از قشرهای آسیبپذیر کودکان هستند به دلیل سن کم آنان در روانشناسی کودک آمده است که در چنین مواقعی ممکن است اختلالات روانی برایشان ایجاد شود.
وی افزود: یکی از راهحلهای آرامسازی، روایتگری است؛ زیرا روایت کردن نوعی رویارویی با حقیقت است و این امر ریشه در ادبیات دارد، یعنی پیوند با ادبیات جنگ.
این مستندساز بیان کرد: در ادبیات جهان، مقوله جنگ اهمیت زیادی دارد و آثار متعددی در این زمینه خلق شده است. برای نمونه میتوان به داستان «آن فرانک» اشاره کرد که در جنگ جهانی دوم در هلند اتفاق میافتد؛ دخترکی یهودی که پنهان میشود و سرانجام توسط آلمانیها دستگیر و به اسارت برده میشود. همچنین «یادداشتهای زلاتا» درباره بوسنی روایتگر هرج و مرج و ویرانگریها از زبان کودکان است و این موارد بسیار مورد اقتباس قرار گرفته و در جهان خوانده شدهاند؛ یا کتاب «ستارهها را بشمار» نمونه دیگری است.
کمالی الموتی اظهار کرد: در جهان، مستندهای زیادی درباره ارتباط کودکان با جنگ ساخته شده است. نمونه مشهور آن مستند For Sama است که روایتگر جنگ سوریه بوده و ۱۰۵ جایزه جهانی دریافت کرده است.
وی افزود: همچنین مستند «آغوش غریبهها» درباره انتقال کودکان یهودی و مستند «Waliz with Bashir» از جمله آثار پرمخاطب هستند. در ایران نیز مستند «زمناکو» ساخته شد که داستان کودک ۴۰ روزهای است که پس از بمباران حلبچه به ایران آمد و خانواده خود را گم کرد.
کمالی الموتی مطرح کرد: برای علاقهمندان به فیلمهای داستانی و سینمایی، آثار مشهوری چون «زندگی زیباست» وجود دارد که داستان جنگ جهانی و حمله به یهودیان است و تلاش خانوادهای برای دور نگه داشتن کودک از آسیبها را روایت میکند. فیلم «امپراتوری خورشید» نیز داستان پسربچهای انگلیسی است که در دل جنگ بزرگ میشود و در شمار بهترین فیلمهای تاریخ سینما قرار دارد.
وی عنوان کرد: کارگردان مشهوری چون استیون اسپیلبرگ ۳۶ فیلم ساخته که ۷ فیلم او مستقیم یا غیرمستقیم به جنگ مرتبط بوده است؛ یعنی حدود ۲۰ درصد آثارش مربوط به جنگ است که این نشان میدهد هنرمندان میتوانند صدای کودکان در جنگ باشند و آثار ارزشمندی خلق کنند.
این مستندساز افزود: در جنگ ایران نیز کودکانی حضور داشتند که روایتهایی شنیدنی دارند. از جمله «رایان قاسمی» که تنها دوماهه بود، «امیرعلی» که ۱۱ ساله و تکواندوکار بود، «باران» ۹ ساله و «زهرا بزرگَر» ۳ ساله. این روایتها بسیار ارزشمند است و هنرمندان این سرزمین باید به سراغ روایتگری آنها بروند. امیدوارم روایتهای هنرمندانه و حماسی از سوی هنرمندان درباره این جنگ خلق شود.
هوش مصنوعی و انیمیشن، ابزارهای تازه هنرمندان در نبرد رسانهای

در پایان نیز مرتضی سازنده فیلسماز اظهار کرد:با آغاز تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران، موجی از شوک مردم و هنرمندان را در برگرفت و در کنار آن موجی از اتحاد و همدلی نیز در میان مردم شکل گرفت.
وی افزود: همزمان با این شرایط، جریانی در حوزه تولیدات هنری و ویدئویی بهوجود آمد. محور نخست این جریان، تولیداتی بود که بهعنوان واکنش سریع و با سرعت زیاد، از دل فضای مجازی و توسط خود مردم بهویژه کسانی که دستی بر آتش داشتند، تولید میشد. این آثار غالباً با گوشیهای تلفن همراه ساخته میشد و نمونه معروف آن آهنگ «بوم بوم تلآویو» بود که در مدت ۲۴ ساعت بیش از ۵۷۷ میلیون بازدید داشت.
سازنده بیان کرد: محور دیگر به تولیدات مرتبط با هوش مصنوعی برمیگردد، باتوجه به پیشرفتهای این حوزه، ترکیب هوش مصنوعی و انیمیشن اتفاقات قابل توجهی را رقم زد. نمونه آن انیمیشن لگویی بود که رژیم صهیونیستی در ۴۸ ساعت نخست جنگ برای روایت مواضع خود منتشر کرد که چند روز بعد، ایرانیها انیمیشنی مشابه با همان موسیقی و همان قالب لگو ساختند که بهنوعی مقابله رسانهای محسوب میشد و از این جهت جذابیت خاصی داشت.
وی اظهار کرد: در کنار این آثار، تولید فیلمهای داستانی کوتاه نیز مورد توجه قرار گرفت. فیلمهای ۱۰۰ ثانیهای از جمله تولیداتی هستند که میتوان آنها را واکنش سریع دانست. البته در فاصله ۱۲ روز جنگ، چنین تولیداتی بهندرت ساخته شد و تنها در روز هشتم جنگ شاهد نمونهای از آن بودیم. نکته مهم این بود که حجم تولیدات درباره موضوع غزه بسیار بالا بود و بهویژه در زمینه کودکان جنگ، برخی کارها که از قبل تولید شده بود دوباره بازپخش شد و در فضای مجازی انتشار یافت.
سازنده عنوان کرد: مستند «زیر آسمان خدا» با مضمون دختربچهای فلسطینی، نمونهای از این آثار بود که در جنگ ۱۲ روزه نیز مورد استفاده قرار گرفت.
این فیلمساز در پایان تاکید کرد: در ساعات اولیه جنگ در حوزه هنری قزوین گروهی تشکیل شد و فردای آن روز نیز جمعی از فعالان هنری با دغدغههای مشترک دور هم جمع شدند. این اقدام موجب شد حدود ۲۵ روز فعالیت مستمر داشته باشیم و در این مدت ۲۰ محتوا در قالب ویدئوکست، انیمیشن، مصاحبه مردمی و دیگر قالبها عرضه شد.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان قزوین، علاقه مندان میتوانند از طریق اپلیکیشن سیماوی و پایگاه اینترنتی صدا و سیمای مرکز قزوین به تماشای مجله «رهپیش» بشینند، همچنین محتوای مکتوب این ۵ قسمت هر روز در همین آدرس درج خواهد شد.